Je werkt bij het Universitair Medisch Centrum Groningen en wordt door Buro Rietveld benaderd of je meer wilt vertellen over je onderzoek naar duurzame inzetbaarheid. ‘Natuurlijk!’, was het antwoord van onderzoeker Haitze de Vries. Wij hielden met hem een ‘mailstorm’, waarin wij in een half uur tijd digitale vragen op hem afvuurden waarop hij direct reageerde.
Hallo Haitze. Ben je er klaar voor?
Het voelt nog een beetje onwennig om zo geïnterviewd te worden, maar ga je gang.
Zou je kort kunnen vertellen wie je bent en wat je doet?
Sinds 2012 werk ik op de afdeling Gezondheidswetenschappen van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Daar houd ik mij bezig met het thema Arbeid & Gezondheid.
Waarom boeit het thema arbeid en gezondheid jou?
Iedereen wil gezond oud worden en het liefste met een leuke baan. Als je je werk leuk vindt, het je uitdaagt en het niet te zwaar is, draagt werken positief bij aan je gezondheid. Die voorwaarden daarvoor scheppen, vind ik een leuke uitdaging.
Je deed onderzoek naar duurzame inzetbaarheid. Waarom?
Het onderwerp leeft erg, omdat de overheid wil dat mensen langer doorwerken. We hebben natuurlijk te maken met de vergrijzing en het feit dat veel oudere werknemers moeite hebben om hun werk vol te houden tot hun pensioen. Bedrijven vragen zich vervolgens af hoe ze hun medewerkers duurzaam inzetbaar kunnen houden. Die vraag past goed binnen mijn werkveld.
Op welke vraag zochten jullie een antwoord?
Waarom houdt de ene medewerker het wel vol tot diens pensioen en de andere niet? En welke factoren zijn hierop van invloed?
En, het antwoord was..?
Heel flauw, maar er zijn altijd meerdere factoren die meespelen, die voor elke medewerker ook weer anders zijn. Wat blijkt, is dat gezondheid een relatief kleine rol speelt bij verzuim. Aan de ene kant zijn persoonlijke factoren als motivatie, functieverblijftijd, ontwikkeling en employability een oorzaak, maar anderzijds is het ook van belang dat een werkgever zorgt voor een werkomgeving die het mogelijk maakt duurzaam inzetbaar te blijven.
Welke uitkomst verraste jou het meest uit het onderzoek?
Veel leidinggevenden hebben hun eigen targets en kijken niet meer dan een jaar verder. Inspanningen op het gebied van duurzame inzetbaarheid kunnen vervelend interfereren met hun eigen doelstellingen. Je als leidinggevende echt interesseren voor medewerkers en je willen verdiepen in hun vraagstukken op het werk, dat ontbreekt er vaak aan.
Wie is er eigenlijk verantwoordelijk voor duurzame inzetbaarheid?
Zowel werkgever als werknemer. Veel werkgevers stellen nadrukkelijk dat de verantwoordelijkheid ligt bij de werknemer zelf. Zij willen dat hun medewerkers zich proactief opstellen om duurzaam inzetbaar te blijven. Niet pamperen, maar eigen verantwoordelijkheid nemen. Daar zit zeker wat in, want veel werknemers zijn passief en niet snel geneigd na te denken over hun inzetbaarheid op langere termijn. Dat neemt niet weg dat werkgevers een verantwoordelijkheid hebben mee te denken en moeten proberen gunstige voorwaarden te scheppen.
Is aandacht voor duurzame inzetbaarheid noodzakelijk binnen een organisatie?
Je doet jezelf tekort als je geen aandacht besteedt aan duurzame inzetbaarheid. Werknemers zoeken het dan elders en veel kennis gaat verloren.
Welke rol speelt communicatie bij duurzame inzetbaarheid?
Waar veel werkgevers moeite mee hebben, is hun beleid op het terrein van duurzame inzetbaarheid op langere termijn vorm te geven. En die lange adem is nu juist nodig om echt dingen te veranderen. Als het gaat om de implementatie van beleid over duurzame inzetbaarheid, dan is communicatie van groot belang. Zaken veranderen in een organisatie vergt een grondige voorbereiding, waarbij voortdurend wordt gecommuniceerd. Om iedereen mee te krijgen, moeten veranderingen goed worden uitgelegd aan betrokkenen op een manier waarop zij bereid zijn mee te doen. Dus bij de implementatie van nieuw beleid of interventies is goede communicatie van essentieel belang.
Organisaties voor wie dit onderwerp nieuw is: wat zijn in jouw ogen de eerste stappen die ze moeten zetten?
Ze moeten zich eerst afvragen of ze echt willen investeren in duurzame inzetbaarheid van hun medewerkers. Als dit zo is, moet er nagedacht worden over hoe dit thema langdurig onderdeel kan zijn van de bedrijfsvoering. Het is nuttig een aantal mensen in de organisatie verantwoordelijk te maken voor implementatie van het beleid. Het is belangrijk het wiel niet helemaal opnieuw uit te vinden, te leren van andere organisaties en gebruik te maken van de mogelijkheden die de organisatie al heeft om te werken aan duurzame inzetbaarheid. In de organisatie is meestal meer aanwezig aan mogelijkheden dan leidinggevenden en medewerkers weten.
Nieuwsgierig naar de rol van communicatie bij duurzame inzetbaarheid? Kom dan eens een kopje thee drinken bij Buro Rietveld.
Inger Harteman
Client Service Director
(tot december 2018)
